Hoe maak je een scherpe foto?

Wil je altijd een scherpe foto? Gedraag je dan als een scherpschutter en beweeg vooral je camera niet. Kijk je wel eens in de zogenaamde koffietafelalbums? Of websites als 500px? En vraag jij jezelf dan af: ‘Hoe kunnen deze foto’s zo ongelooflijk scherp zijn? Is het soms een digitale truc? Waarom zijn mijn beelden niet kristalhelder en scherp?’

Kijk eens met me mee, naar wat ik laatst een keer zag. Een jong gezinnetje in een klein parkje. De vader was bezig een foto te maken van zijn vrouw en kindje. Hij had zijn camera in de hand en het was duidelijk dat er vooraf nagedacht was. Allereerst zaten ze niet in de volle zon, maar juist in een stuk schaduw, onder het bladerdak van een boom, voor een kleine vijver. Prima plan.

De man zat gehurkt om de foto te nemen. Hij wilde dus niet een plaatje van bovenaf maken. Hij wilde niet neerkijken op zijn vrouw en kind. Ook een prima plan.

En wat deed hij toen? Hij maakt een compositie met behulp van het LCD-scherm achterop zijn camera, die hij met gestrekte armen voor zich hield. Neee!!! Ik wilde hem waarschuwen, Please doe dit niet. In elk geval werd de foto gemaakt, iedereen stond op en ze liepen weer verder.

Ik ben er vast van overtuigd dat wanneer dit gezinnetje hiervan een vergroting aan de muur wil hebben, het vooral geen erg groot exemplaar zal zijn. Want een te grote vergroting betekent hier als snel onscherp beeld. Wellicht zullen ze dank denken dat ze een nieuwe camera nodig hebben. Maar voor mij is het duidelijk. Je kunt een kleine en lichte camera eenvoudigweg niet vasthouden met gestrekte armen, terwijl je ook nog eens op je hurken balanceert, en dan verwachten dat je stabiel bent. Integendeel, je beweegt als een blad in de wind. En dat is de basis van bewegingsonscherpte. Maar wat kun je daar nu aan doen?

Tip 1 – Houd je camera stevig vast

Je weet dat het standpunt een belangrijk element is bij het maken van de foto. Stel nu dat je buiten fotografeert. Dan heb je een stevige ondersteuning nodig. Je moet staan, of knielen, maar zorg in elk geval voor een stabiele basis. Sta met je voeten uit elkaar, schouderbreedte bijvoorbeeld. Je moet de camera stevig vast houden. Met twee handen! Indien mogelijk kijk je door de beeldzoeker. Druk heel rustig op de ontspanknop. Doe je dat te snel, te ruw, dan beweeg je de camera.

Tip 2 – Maak meerdere foto’s van hetzelfde onderwerp

Verandert je onderwerp niet steeds? Maak dan vooral meerdere foto’s, zeg een stuk of 10, met dezelfde instellingen. Dat kun je bijvoorbeeld doen met de hi-speed opnamestand. Je zult zien dat er altijd één of twee tussen zitten die scherper zijn dan de rest.

Tip 3 – Gebruik een korte sluitertijd

Is de sluitertijd te lang, dan zal bewegingsonscherpte zichtbaar worden. Een handig tip (al uit de analoge tijd) is dat de sluitertijd niet langer mag zijn dan 1/brandpuntsafstand. Dus bij een 50mm moet de sluitertijd altijd onder (lees: korter dan) 1/50s zitten. Bij een 300mm moet die altijd onder (lees: korter dan) 1/300s zitten. Heb je beeldstabilisatie, dan kun je deze tijden iets ruimer nemen.

Tip 4 – Zoek ondersteuning

Zoals ik al zei is het standpunt erg belangrijk. Maar dat betekent niet dat er niks te veranderen valt. Vaak kun je door iets op te schuiven, wat hoger of wat lager te gaan staan, wel een vorm van ondersteuning vinden. Heb je geen statief of monopod, kijk dan uit naar een boom, een muurtje, een tafel, een lantaarnpaal of wat dan ook. Alles wat vast staat, stevig genoeg is en niet beweegt kan je helpen.

Tip 5 – Gebruik de zelfontspanner

De zelfontspanner is oorspronkelijk bedoeld om foto’s van jezelf, of waar je zelf ook op staat, te maken. Wanneer je deze gebruikt en op de ontspanknop drukt, duurt het enkele seconden, afhankelijk van je instelling, voordat de werkelijke foto gemaakt wordt. Die tijd is voldoende om alle trillingen en bewegingen die je veroorzaakt door de ontspanknop in te drukken, te elimineren.

Gebruik deze bovenstaande tips en technieken en je foto’s worden gegarandeerd scherper!