Macrofotografie – 7 Tips om insecten te fotograferen

Macrofotografie van insecten is een erg leuk gebied binnen de fotografie. En met goede kansen op prachtige resultaten. Ik heb ook het idee dat macrofotografie met de jaren steeds populairder wordt. Het probleem voor ons als fotografen is dat er een aantal lastige elementen zijn die je toch nodig hebt voor een goede foto van een insect. Hopelijk stuur ik je met deze tips wat in de goede richting.

Wil je ook de mooiste macrofoto’s leren maken? Schrijf je dan nu in voor mijn Online Fotografie Praktijkschool!

Wees geduldig

Veel insecten zoals vliegen en bijen bijvoorbeeld, zijn eenvoudig te vinden omdat ze beweeglijk zijn. En dat maakt ze ook weer moeilijk om vast te leggen. Daarentegen zijn er nog heel veel andere soorten insecten die langzaam bewegen of zelf praktisch helemaal niet van hun plaats komen wanneer je ze probeert te vinden. Soms is dat hun normale manier van doen, soms proberen ze zich hiermee te verbergen voor hun jagers of willen ze op deze manier zelf hun prooi verschalken. Ga maar eens gewoon ergens op de grond zitten en kijk eens heel goed. Je zult zeker weten enkele insecten ontdekken die daar stilletjes zitten.

Denk eerst na

Elk insectensoort heeft zo zijn favoriete plaats om rond te hangen. Bijen en andere vliegjes worden aangetrokken door bloemen die nectar en pollen produceren. Mieren zijn geïnteresseerd in alles wat dood gaat of is, zoals wormen en insecten. Spinnen leven vaak tussen of op de boomtakken. Als je weet wat je zoekt, is het ook veel eenvoudiger om het te vinden. Zoek op de plekken die bij de voorkeur van het insect horen. Veel insecten zijn ook dol op poelen en ander stilstaand water. Dit soort plekjes zijn een goed jachtgebied voor de insecten-macrofotograaf!

Langzaam benaderen

Wanneer je een insect hebt gevonden die je wilt fotograferen, ga er dan niet met grote stappen er op af. Want dan zal deze zeker wegvliegen of wegrennen. Vaak zal een insect gewoon blijven zitten als je er heel rustig naar toe loopt.

Wees er vroeg bij

Geen populair advies, ik weet het. Maar toch heeft het fotograferen van insecten in de vroege ochtend een paar belangrijke voordelen. Allereerst is het ochtendlicht geweldig mooi en dat doet het zeker goed bij insectenfoto’s. Daarnaast zijn de meeste insecten dan nog aan het opwarmen. Als ze al bewegen, dan zal het langzaam zijn. Dit geeft je meer kansen om het dier mooi vast te leggen. Je hebt gewoon meer tijd om voor te bereiden en je opstelling te maken.

Let op de achtergrond

Een goede achtergrond kan een hoop impact toevoegen aan een macrofoto van een insect. Eenvoudig door een andere hoek of ander standpunt te kiezen kun je bijvoorbeeld net die mooie bloem als achtergrond laten fungeren. En zoiets maakt nu net het verschil. Let er ook even op dat wanneer je een flitser gebruikt (en die kans is groot) dat je een donkere of zelfs zwarte achtergrond krijgt als de achtergrond te ver van het insect is verwijderd. Dit probleem kun je oplossen door de achtergrond te belichten met een tweede flitser. Maar het is natuurlijk veel eenvoudiger om even je standpunt wat aan te passen zodat het insect wel een mooie achtergrond dicht bij zicht heeft.

Staar je niet blind op materiaal

De foto hieronder heb ik afgelopen zomer gemaakt. Zomaar in een berm langs de kant van de weg. Niks bijzonders dus. Vaak denk je dat voor de fraaiste macrofoto’s heel veel en ingewikkeld en duur materiaal nodig is. Dat is gelukkig niet zo. Het kan wel, maar het hoeft niet. Deze foto heb ik gemaakt met een crop-camera met een gewone 105mm macrolens. Daarbij een 20mm tussenring. Nog niks bijzonders dus. Maar de truc zit hem in het gebruik van een flitser met een flitsdiffuser, die het licht spreidt. En die diffuser heb ik zelf gemaakt. Van een kartonnen doos en een stuk wit papier. Meer hierover vind je in het artikel ‘macrofotografie naar een next level’ en in onze Fotografie Praktijkschool heb ik een video geplaats over hoe je zelf zo’n diffuser maakt.

Het standpunt

Een insect van bovenaf fotograferen levert meestal niet zulke fraaie resultaten op. Net als bij mensen is het ook bij insecten (of welk dier dan ook) het mooiste wanneer het gezicht of de kop in beeld is. Het beeld wordt er vele malen interessanter door. Kijk eens op bijvoorbeeld Flickr en kijk goed naar de standpunten die gebruikt worden bij jouw favoriete macrofoto’s. En probeer dat dan zelf eens in de praktijk toe te passen. En dat betekent meestal: op je knieën, op de grond en niet bang zijn voor een beetje vuil.

Macrofotografie van insecten betekent regelmatig frustratie, op je knietjes over de grond kruipen en soms weleens gestoken worden door een insect als dank voor jouw inspanningen. Het is hard werken om een mooie foto te maken, maar het is ook (gelukkig) ontzettend leuk om te doen!