Wanneer je een blik waagt op de bekende fotosites zoals 500px.com of Flickr.com valt meteen één ding op. Veel foto’s zijn landschappen. Veel adembenemende foto’s zijn landschappen. De gedachte dat een landschap dan eenvoudig goed vast te leggen is, ligt voor de hand.

Een groot probleem bij het maken van landschapsfoto’s is dat de uiteindelijke foto er niet zomaar zo geweldig uitziet als hoe de werkelijkheid was. De kwaliteit van de landschapsfoto’s onderscheid zich tussen de professionele fotograaf, de gevorderde fotograaf en de beginner. Een belangrijk item is de weidsheid van de scene versus het detail wat vastgelegd wordt. Details kunnen de foto maken of breken, want daarmee wordt duidelijk of het beeld goed is vastgelegd of niet.

Een goede foto maken is niet zo gemakkelijk als het lijkt. Maar ik denk dat de volgende aandachtspunten je een stuk op weg kunnen helpen.

Welk materiaal neem je mee

Goede lenzen – spiegelreflexcamera’s worden nog het meeste gebruikt voor landschapsfotografie, al zijn systeemcamera’s als de Fuji X ook erg populair geworden. Investeer in goede lenzen, dat betaalt zich altijd terug. Voor landschapsfotografie is uiteraard de groothoek de eerste keuze, maar denk ook aan een lens in het telebereik.

Statief – Een goed statief blijft stevig staan, zelfs wanneer het stevig waait. Hoe dikker de poten, hoe steviger het statief. Denk vooraf na of het bevestigingssysteem van de poten: draai of klem. Beiden zijn prima, maar het is een persoonlijke voorkeur. Het kan handig zijn wanneer de middenkolom een haak heeft om een tas aan te hangen voor extra stabiliteit.

Filters – Ook hierbij geldt: onmisbaar voor de serieuze landschapsfotograaf. Deze zorgen voor een hoge beeldkwaliteit met levendige kleuren en een gebalanceerd contrast. Hoewel enkele effecten ook toegepast kunnen worden in Photoshop of Lightroom, is het altijd beter om dit al in de camera goed te regelen. De beeldkwaliteit blijft dan superieur. Wat heb je nodig: een polarisatiefilter, enkele gradueel grijsfilters ( 1, 2 of 3 stops, hard of soft) en neutrale grijsfilters (3, 6, 9 of meer stops).

Afstandsbediening – Dit is misschien niet het meest essentiële ding wat je in je fototas stopt, maar het geeft wel enorm veel gemak als je twijfelt over bewegingsonscherpte of wanneer je de Bulb-stand gebruikt en de sluiter voor een tijd wilt vastzetten. Een alternatief is de zelfontspanner, maar die werkt niet om de lsuiter in de Bulb-stand te fixeren.

Goede cameratas – Dit vormt nog wel eens de sluitpost van de begroting. Dat kan lelijk uitpakken, want bij landschapsfotografie leg je vaak hele afstanden af met de fototas op je rug. Op zo’n moment komen de minder prettige eigenschappen snel naar voren. Kies je fototas daarom altijd uit op goed draagcomfort. Oh ja, en nog een extra tip: zorg dat je tas groot genoeg is. In de praktijk blijkt dat er vaker spullen bijkomen dan dat er af gaan. 🙂

Enkele Tips voor Landschapsfotografie

• Let op de lucht – De lucht is vrijwel altijd een dominante partij in een landschapsfoto. Soms neemt de lucht het merendeel van het beeld in beslag, soms wat minder. Afhankelijk van wat het meest interessante in beeld is. Je kunt de dramatiek van het weer vastleggen, of een prachtige wolkenformatie. De kleurbalans kun je benadrukken met het polarisatiefilter. Het contrastverschil tussen land en lucht kun je verkleinen door een gradueel grijsfilter te gebruiken.




• Let op de stand van de zon – Kijk maar eens: je favoriete landschapsfoto’s zijn vrijwel altijd gemaakt in de vroege ochtend of de late avond, wanneer de zon laag aan de horizon staat en de zonnestralen garant staan voor dramatiek in het landschap.





• Benut het weer – Het weer is – hoe gek het ook klinkt- een belangrijke techniek bij landschapsfotografie. Helaas wel eentje waar je geen invloed op hebt. Je kunt jezelf wel leren om er goed op te anticiperen. Want de weersomstandigheden hebben een zeer grote invloed op de sfeer van het landschap. Vergeet de zonovergoten dagen, maar let op de sombere dagen, met onheilspellende wolkenformaties. Hiermee maak je pittoreske beelden met spectaculaire effecten op het landschap. Bij stormachtig weer, golvende wolken, donkere luchten, mist en winststoten kun je echt waanzinnig inspirerende beelden maken.




• Waar is de horizon – Wanneer je foto’s maakt van landschappen is het onvermijdelijk dat je weet hoe je positie ten opzichte van de horizon is. Zoals hierboven al aangegeven, bevind de horizon zich meestal op 1/3 van boven of op 1/3 van onder in het beeld. Afhankelijk van welk deel de meeste aandacht trekt, de lucht of de voorgrond. Maar soms kan deze regel beter doorbroken worden. Bijvoorbeeld wanneer het beeld (bijna) volledig symmetrisch is.




• Werk met lijnen – Lijnen helpen je heel erg goed om extra de nadruk te leggen op details, het perspectief en/of een gevoel van diepte. Het hoeven natuurlijk geen echte lijnen te zijn, maar bijvoorbeeld een heg, een rij bomen of een sloot voldoen al heel goed als lineair element.

Er zijn nog veel meer tips om je verder te helpen met landschapsfotografie. Zoals bijvoorbeeld mijn online cursus ‘Landschapsfotografie in 10 Stappen’ waarin je nog meer technieken en handvaten leert die je kunt toevoegen aan wat je al in huis hebt. Hoe meer je hierin geoefend raakt, hoe beter je foto’s worden en hoe meer je een eigen stijl ontwikkelt al visueel artiest!