Moor Fotografie

Online Leren Fotograferen

  • Over ons
  • Inloggen leden
  • Blog
  • Cursussen
  • GRATIS
  • Ontdek de Fotografie Praktijkschool

Tips voor een goede belichting

Door Peter van Veen Reageer

Belichting is niks meer of minder dan de totale hoeveelheid licht die op de sensor valt terwijl de sluiter open en weer dicht gaat. Is de foto te lang belicht dan wordt de foto overbelicht. Teveel licht dus. Is de foto te kort belicht, dan is de foto onderbelicht. Te donker dus.

Tips voor een goede belichting

Momenteel heeft vrijwel elke camera een ingebouwde lichtmeter de hoeveelheid licht bij een gegeven compositie kan meten en automatisch de ‘juiste’ belichtingstijd kan bepalen. Hoewel veel mensen hier blind op vertrouwen is het altijd beter om zelf de controle te hebben.

Jij bent een mens die logisch kan denken, de camera is en blijft een machine. Zelf bepalen hoe de belichting wordt heeft nog altijd de voorkeur boven de automaat. Want die kiest voor een voorgeprogrammeerde, gemiddelde belichting. En dat is niet altijd zo creatief als jij dat wilt.

Diafragma en Sluitertijd

De twee belangrijkste instellingen waar je camera het van moet hebben voor de belichting zijn het diafragma (de grootte van de lensopening die het licht doorlaat naar de sensor) en de sluitertijd (de lengte van de tijd waarin het licht op de sensor valt).

De sluitertijd wordt gemeten in seconden of delen van seconden Bijvoorbeeld 8 seconden of 8” is een lange sluitertijd en een 1000ste deel van een seconde of 1/1000s is erg kort.

Het diafragma wordt gemeten in zogenaamde f-stops of f-getal. Bijvoorbeeld f/2.8 is een wijd open diafragma en f/16 is een vrij gesloten diafragma.

Je vraagt je misschien af waarom er niet een vaste waarde is voor de sluitertijd of een constante openingswaarde voor het diafragma. Dan hoef jij je alleen maar druk te maken over de overgebleven instelling. De reden hiervoor is dat deze instellingen, naast de hoeveelheid licht, ook nog eens andere aspecten van de foto beïnvloeden.

Met de sluitertijd is het bijvoorbeeld mogelijk om iets of iemand midden in een actie te ‘bevriezen’ door een heel korte sluitertijd te gebruiken. Maar ook kun je met een langere sluitertijd juist weer stromend water als een sterk vervaagde massa laten zien.

Tips voor een goede belichting

Het diafragma kan weer heel andere dingen aansturen. Scherptediepte om maar eens een belangrijke zaak te noemen. Met scherptediepte wordt bedoelt het deel in de foto wat nog wel scherp wordt weergegeven. Hiermee kun je goed bepalen op welk deel van de foto de nadruk komt te liggen. Een bloem wordt scherp weergegeven met een sterk vervaagde achtergrond door een wijd open diafragma (laag f-getal). Maar een landschap waarbij alles scherp te zien is bereik je weer met een vrij gesloten diafragma (hoog f-getal).

ISO

Op elke DSLR (spiegelreflexcamera) heb je de mogelijkheid om de ISO waarde aan te passen. Met de ISO bepaal je de lichtgevoeligheid van de pixels op de sensor. Hoe gevoeliger ingesteld, hoe meer licht ze in een bepaalde tijd kunnen opvangen. Hoe hoger de ISO is ingesteld, hoe meer licht de sensor ontvangt, maar (keerzijde!) hoe meer ruis ontstaat.

Tips voor een goede belichting

Wil je bijvoorbeeld fotograferen zonder statief terwijl het al wat donker wordt dan moet je wel de ISO verhogen om geen bewogen foto’s te krijgen. Normaal gesproken hou je de ISO waarde zo laag mogelijk. Maar in geval van te weinig licht kan de ISO net het verschil maken tussen wel of geen foto meer kunnen maken. Oudere camera’s hebben hierbij sneller last van ruis dan de nieuwere. Ik raad je dan ook aan om hier eens mee te experimenteren, zodat je weet tot welke ISO waarde jouw camera nog acceptabele foto’s levert.

Witbalans

De meeste fotografen (ik ook ja) experimenten niet vaak met de Witbalansfunctie op de camera. De Witbalans is een functie op de camera waarbij de fotograaf de mogelijkheid heeft om te bepalen welke delen in de foto wit zijn, zodat de camera de andere kleuren kan corrigeren door de kleurtemperatuur aan te passen.

Tips voor een goede belichting

Ook hier heeft vrijwel iedere DSLR de optie om een handmatige witbalanswaarde in te stellen. Ook wel Custom Whitebalance genoemd. Dit is geen optie die je voor elke willekeurige fout gebruikt. Maar wel tijdens een fotoshoot waarbij je de beschikking hebt over een grijskaart. Voor alle andere gevallen beschikt elke camera over een aantal standaard witbalansinstellingen, zoals daglicht bewolkt, kunstlicht, flits, etc.

Mijn ervaring is dat je vaak net zo goed een van deze voorinstellingen kunt gebruiken dan elke keer handmatig de juiste witbalans bepalen. Het moet tenslotte ook een beetje werkbaar blijven. Werk je in RAW, dan is het uiteraard nog mogelijk om de witbalans achteraf naar wens aan te passen.

Tijdstip op de dag

Het tijdstip op de dag is meestal wat bepaalt hoeveel licht er aanwezig is. De hoeveelheid licht waar je mee moet werken. In de vroege ochtend en de late namiddag (avond) is er gebruikelijk wat minder licht aanwezig dan midden op de dag. Toch is er dan meestal wel genoeg licht beschikbaar om de meeste soorten foto’s te maken. Behalve wanneer je probeert een onderwerp in actie te bevriezen.

Ga je sportfoto’s maken of wil je een object in actie bevriezen dan moet je spelen met de combinatie diafragma, sluitertijd en misschien zelfs de ISO om zo tot een afdoende korte sluitertijd te komen. Op het midden van de dag, bij gebruikelijk weer, is er zoveel licht aanwezig dat elke gewenste sluitertijd of diafragma mogelijk is op de laagste ISO waarde.

Tips voor een goede belichting

In de nacht is het weer een heel ander verhaal. Helemaal wanneer je geen gebruik maakt van de flitser. In dat geval heb je absoluut een statief nodig en een hele lange sluitertijd. De ISO verhogen zal wel deels helpen, evenals een wijd open diafragma.

Om de juiste instellingen te bepalen voor een goede belichting is een taai proces. Best lastig, eigenlijk. Je moet het veel DOEN. Daar leer je van. En daardoor krijg je ervaring. Waardoor je het op een gegeven moment op gevoel kunt.

Want wanneer de belichting en de belichtingsdriehoek (diafragma, sluitertijd en ISO) geen geheimen meer voor je kennen dan voel je aan welke situatie welke instellingen nodig heeft. Dan ben je goed op weg om topfotograaf te worden.

Meer weten over het licht overdag? Hoe je om moet gaan met verschillende lichtomstandigheden? Check dan het ebook ‘Het Licht Zien’… (dit ebook is tegenwoordig onderdeel van de Moor Fotografie Praktijkschool)

Tips voor een goede belichting

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
PinterestBewaren op Pinterest

Share this:

  • Twitter
  • Facebook

Ook interessant voor je:

  • Weg van de Automatische stand op je camera
  • Diafragma – ken je f/getallen
  • Belichting en de camera instellen
  • Creatief belichten voor bijzondere foto’s
  • Belichting voor de beginner
Nooit meer een onscherp natuurfoto maken

Tags: belichting, belichtingsdriehoek, Diafragma, f-getal, Iso, scherptediepte, sluitertijd, witbalans

Over Peter van Veen

Je las zojuist een blog van mij, Peter van Veen
  
Wil je meer van dit soort blogs lezen? Meld je dan hier aan voor mijn geregelde mails. Mooi meegenomen: als bonus ontvang je dan een gratis e-book over hoe je nooit meer onscherpe natuurfoto's gaat maken.
  
Wil je betere natuurfoto's maken? Dit is wat ik voor je kan doen:

• De cursus Basiskennis Fotografie - in korte tijd de basis van fotograferen onder de knie krijgen
• De Masterclass Serie - 12 diverse opdrachten incl. feedback door mij
• De Fotografie Praktijkschool - toegang tot al mijn cursussen, trainingen en mijn feedback
  
Over Peter:
• Wie is Peter?
  
  

Geef je mening, dat waardeer ik enorm! Reactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Aangeraden artikelen

  • Onze Fotografie Praktijkschool
  • Alles over de Belichtingsdriehoek
  • Belichting en de camerainstellingen
  • Online cursus Basiskennis Fotografie
  • Videopagina
  • Masterclass serie
  • Wat is Macrofotografie
  • Wat is Strobistfotografie
  • Gratis Lightroom Presets

Contactinformatie

  • Moor Fotografie
  • Wij laten jou betere foto's maken
  • Laan van Welgelegen 107
    Werkendam 4251 KL
  • info@moorfotografie.nl
  • 0615027769
  • https://moorfotografie.nl

Navigatie

  • Contact
  • Inloggen voor leden
  • Over ons
  • Algemene voorwaarden
  • Privacy verklaring
  • Disclaimer
  • Anti spam beleid
  • kvk 18078301
  • btw NL001926340B17
Download gratis deze PDF

Copyright 2022 Moor Fotografie


We maken gebruik van cookies om deze website op zijn best te laten functioneren.

Meer informatie over het gebruik van de cookies of hoe je ze uit kunt zetten vind je hier.

Powered by  GDPR Cookie Compliance
Privacy

Deze website maakt gebruik van cookies zodat we je de beste webervaring kunnen geven. Cookies worden opgeslagen in je eigen browser en maken het mogelijk dat je bijvoorbeeld weer terug herkend wordt wanneer je deze website opnieuw bezoekt en helpen ons om te ontdekken welke delen van van de website het meest interessant zijn.

Je kunt de cookie instellingen aanpassen in de tabs aan de linkerkant.

Strikt Noodzakelijke Cookies

Strikt Noodzakelijke Cookies kunnen het beste altijd op TOESTAAN worden ingesteld zodat we in elk geval je voorkeuren voor de cookie instellingen kunnen opslaan.

Wanneer je deze cookie NIET toestaat kunnen we je voorkeur niet opslaan. Dit betekent dat je bij elk bezoek opnieuw moet aangeven of je de cookies wel of niet wilt toestaan.