Is het nu echt nodig om in RAW te fotograferen? Dat is de vraag die ik je voor wil leggen. Maar voordat ik daarop antwoord probeer te geven wil ik eerst eens aangeven wat nu de voordelen zijn van het RAW formaat.
- Het geeft je de mogelijkheid om te werken met ongecomprimeerde bestanden. Het bevat alle informatie die van de sensor afkomstig is.
- Het geeft je meer controle over de witbalans, schaduw- en hooglichten, contrast, helderheid, ruis, etc. Dit alles ligt opgeslagen in het 12 bits formaat van het RAW bestand.
- Het is erg handig in ‘extreme’ omstandigheden, zoals situaties met veel contrast of wanneer weinig licht beschikbaar is.
- Het geeft een beter eindresultaat als foto mits je handig bent met een programma als bijvoorbeeld Adobe Photoshop.
Nu kun je, nadat je dit gelezen hebt, natuurlijk zeggen: “Vanaf nu fotografeer ik alleen nog maar in RAW formaat”. Nou, dat is geen probleem, mits je kunt voldoen aan deze onderstaande voorwaarden.
- Digitale opslag – hoeft tegenwoordig geen probleem meer te zijn, de Gigabyte per Euro verhouding stijgt nog steeds, je krijgt steeds meer ruimte voor je Euro. Inmiddels zijn Terabyte harddisks al de standaard geworden. Maar wat is genoeg? Een gemiddeld RAW bestand is ongeveer 25-50 MB groot. Tel daarbij nog eens de omzetting naar TIFF, naar PSD en naar JPEG, en dan is een Terabyte ineens niet zoveel meer… Hou daarbij ook rekening met de trend dat de camera’s steeds meer Megapixels aan boord hebben, waardoor bovenstaand rekensommetje alleen maar nadeliger uit gaat vallen.
- Tijd – nabewerking kost tijd, veel tijd. Als je dan ook nog eens een inefficiënte workflow hebt.
- Ervaring met nabewerking – wat mij betreft de belangrijkste factor. Zonder goede kennis en ervaring op het gebied van fotobewerking en de kunde om een goede foto te ‘zien’, kun je aan de knoppen draaien wat je wilt, maar zul je nooit een betere foto van maken dan je DSLR er op JPEG formaat van maakt.
Ik heb je hiermee wat handvatten gegeven. Kun je nu zelf de vraag beantwoorden?
Blijf je echter twijfelen of RAW wel voor je geschikt is, dan kun je altijd nog kiezen voor een tussenoplossing: RAW+JPEG. Alle spiegelreflexcamera’s bieden deze mogelijkheid. Zo kun je veilig ‘spelen’ met de RAW bestanden, terwijl je altijd nog de veilige JPEG achter de hand hebt.
Moet je in RAW fotograferen? Laat jouw mening eens horen!
Direct zonlicht leren gebruiken voor een betere foto
Fotobewerking naar Zwart-Wit in Lightroom en NIK Silver Efex Pro
Lightroom Tip – Kleurlabels in je Workflow
Je Camera Instellen voor Portretfotografie
Lightroom Tutorial – Hoe corrigeer je overbelichting
Met belangstelling jouw prima artikel gelezen Peter, ik heb nog een paar opmerkingen.
Ten eerste ga ik er van uit dat iemand die in RAW fotografeert, vakman is en weet wat hij doet. Ruime kennis van Ps en Lr is een must. Vergeet niet dat dergelijke programma’s complex zijn, ze zijn tenslotte ontworpen voor en door vakmensen.
Echter, een handige jongen heeft deze programmatuur in een mum gratis in huis. Je hoort dan ook heel vaak iemand zeggen: die foto? ach effe shoppe en ‘t is klaar. Van dat resultaat krijg je de tranen in je ogen. Jammer.
Ook zou ik bij de voordelen van het fotograferen in RAW nog willen noemen dat een foto veel beter te “redden” is in RAW (iedereen blundert wel eens) In RAW is veel meer informatie in het beeld aanwezig dan in Jpeg.
In bv Lightroom is het wel heel goed mogelijk om batchgewijze bewerkingen te doen, je kunt in het bibliotheekfilter heel goed een groepje foto’s selecteren die een bepaalde bewerking nodig hebben.
Hartelijke groet
Herman
Herman, dank voor je uitgebreide reactie.
Wat ik nog aan je relaas toe wil voegen is dit: digitale spiegelreflexcamera’s worden steeds goedkoper en komen voor steeds meer mensen binnen handbereik. Waardoor ook steeds meer (al dan niet bedoeld) RAW foto’s op de harde schijf belanden.
En inderdaad, veel mensen hebben wel ‘ergens’ Photoshop of Lightroom op de PC staan. Maar die hebben nou net allebei hun eigen, specifiek leercurve. Waardoor men -als ze die slechts af en dan gebruiken- deze programmatuur net niet onder de knie krijgt. En dan krijg je resultaten waar je van kunt huilen.
een mooi artikel, goed omscheven en duidelijk uitleg.
ik fotograveer alleen maar in RAW om dat ik alle controle in eigen hand wild houden ( kan wel aardig met CS 5 overweg ) en je heb gelijk als je niet de kennis heb fotograveer lekker in JPEG.
ps mijn bestanden kunnen oplopen tot wel 300 MB
groetjes
fotografie jan van welt
Dank voor je reactie, Jan.
Goed artikel. Ik weet nog niet veel van lightroom , maar zet ze alvast wel in raw , zodat wanneer ik de kennis heb ,ik ze alsnog een bewerking kan geven.
Goede website trouwens , ik heb er erg veel aan!
Dank voor je compliment, Michael! Goed dat je in ieder geval al in RAW werkt, want je kunt het niet even overdoen. Kijk hier op de site maar voor meer info over Lightroom, het is echt hèt pakket om je fotografie te beheren, te bewerken en te organiseren. Hoe langer je dat uitstelt, hoe lastiger het wordt om alles ‘bij te werken’.
Uiteraard kun je ook een keer langskomen voor een workshop Lightroom… 😉
zit wat in , gr ed
helder en duidelijk artikel.
meer ruimte meer effect toch?
lang niet zo duur dan de oude rolletjes.
gr ed
Ben het met je eens voor zover het gaat om je eindconclusie maar vind wel dat er in je motivatie nog wel wat vooroordelen en/of misconcepties besloten liggen.
“Het geeft je meer controle over de witbalans, schaduw- en hooglichten, contrast, helderheid, ruis, etc. Dit alles ligt opgeslagen in het 12 bits formaat van het RAW bestand.”
Volledig waar en nog véél méér als je ook in beschouwing neemt dat veel camera’s al 14-bits raw bestanden leveren. Het verschil tussen 12 en 14 bits lijkt minimaal maar is eigenlijk enorm.
“Een gemiddeld RAW bestand is ongeveer 8 MB groot. Tel daarbij nog eens de omzetting naar TIFF, naar PSD en naar JPEG, en dan is een Terabyte ineens niet zoveel meer”
Bij een goed opslagbeleid hoort uiteraard het bewaren van het raw bestand maar sinds we sidecar bestanden hebben, hoef je uiteraard géén TIFFs of PSD bestanden meer te bewaren. Je bewaart een PSD (of XCF) bestand alleen als je ook de bewerkingen ná de raw conversie wilt opslaan.
“Het punt bij RAW is dat je geen batchverwerking toe kunt passen, omdat daarmee de voordelen van het RAW proces juist weer teniet doet. Er is immers zoveel aan te passen, dat kun je niet meer in een algemene batch verwerken.”
Ook dit is niet helemaal accuraat. Een goede batch workflow, zeker als deze gebaseerd is op één bestand en dan toegepast wordt op een serie bestanden die onder dezelfde omstandigheden geschoten zijn, zal wel degelijk resulteren in uitstekende resultaten die de jpegs overtreffen. Sterker nog, bij een uitgebalanceerde batch workflow die de stappen van de JPEG motor van de camera correct nabootst maar met méér geheugen, betere software en hogere snelheid zal het resultaat altijd minimaal zo goed zijn als de camera-jpeg en veelal stukken beter in scherpte, contrast en details.
Het is ook allang niet meer zo dat PS/LR alleenheersers zijn op dit gebied. Er zijn vele capabele raw converters waarvan zelfs een paar in het opensource domein die de resultaten van deze twee programma’s evenaren, dan wel overtreffen. Denk daarbij aan RawTherapee, Photivo, DarkTable maar ook aan commerciele opties zoals CaptureOne en DxO.
Dank voor je zeer nuttige aanvulling Mike!
Misschien ook nog even vermelden dat de beginnende gebruiker met een wat modernere camera vaak ook kan fotograferen in JPG & RAW gelijktijdig, zodat je al je gemaakte foto’s in beide bestandsformaten hebt. Je kunt dan veilig “aanmodderen” met het RAW bestand, en toch die prima JPG hebben als je er niet uitkomt met je bewerkingen. Weet eigenlijk niet zeker of dat al echt een optie was ten tijden van het publiceren van het originele stuk, maar tegenwoordig vrijwel een standaard optie op de meeste camera’s volgens mij.
Klopt helemaal wat je zegt Onno. Een handige optie, ik heb de tekst een update gegeven.